Wątek: Punkt niwelacyjny (Waagrecht Einstellung) w Bf-109 E

[traun]

Czytając o meśku napotkałem na taką właśnie ciekawostkę jak punkt niwelacyjny. Umiejscowione są tak jak na obrazku. Moje podejrzenie są takie że służyły do ustawienia dokładnie w poziomie samoloty np. w czasie kalibracji uzbrojenia ale pewności nie mam...
Może ktoś z Was coś wie w tym temacie......

[Ranwers]

Samo słowo niwelacja oznacza hm... wyznaczenie wysokości, popularnie stosowane w geodezji. Punkty niwelacyjne na samolocie służą między innymi do tego co napisałeś jak również do kontroli płatowca czy nienastąpiła w trakcie użytkowania jego deformacja zagrażajaca prawidłowemu użytkowaniu.

[HansVonStunke]

W 109 nie wiem, ale obecnie używa się punktów niwelacyjnych do pomiaru dokładności odwzorowania geometrii płatowca (są po prostu określone tolerancje położenia tych punktów, które musza być spełnione żeby w ogóle mozna uznać samolot za poprawnie zbudowany - żeby nie było akcji typu 'lewe skrzydło wznios 3 stopnie, prawe skrzydło wznios 15 stopni'  ), oraz, jak Ranwers dodał - do kontroli czy po jakims tam okresie eksploatacji płatowiec za bardzo się nie 'zdeformował'...sądząc po położeniu tych punktów w 109 na rysunku, to faktycznie (te akurat) służyć mogły wypoziomowaniu samolotu, (zarówno przy pomiarze OGP, jak i np. przy ustawianiu uzbrojenia ) ale niech się ktoś mądrzejszy wypowie...

[traun]

Na moim rysunku w książce są tylko te narysowane przezemnie, czy występowały po drógiej powinno być "drugiej" - Dziadek Kos stronie kabiny nie wiem. Tak umiejscowione raczej nie nadawały się do pomierzenia całego płatowca.....

[Schmeisser]

Każdy kij ma dwa końce tzn. każdy samolot Jak sie z jednej odrobinę zejdzie to siłą rzeczy z drugiej rozejdzie.
Witek coś wspominał o pomiarach na płatowcu jak za długo sie lata na czerwonym polu

[Leszek957]

...  Umiejscowione są tak jak na obrazku....

Nieprzypadkowo podaje się rozmieszczenie punktów niwelacyjnych razem z rozmieszczeniem wzierników, wszelkiego rodzaju klapek, wlotów, uchwytów - obowiązek do homologacji.
Zmiany geometrii płatowców zdarzają się w eksploatacji bardzo często i gdy wymagana jest wymiana fragmentu poszycia z powodu np. pęknięc czy korozji, dochodzi do różnych śmiesznych sytuacji.
Np. przysłany przez producenta arkusz poszycia ma inny kształt, wzierniki w innym miejscu i pęka po kilku godzinach lotu z powodu niepoprawnego rozkładu naprężeń.

[303_Shpacoo]

Tak umiejscowione raczej nie nadawały się do pomierzenia całego płatowca.....

Wbrew pozorom nie potrzeba ich tak wiele. Właściwie całą geometrię samolotu można pomierzyć... sznurkiem. I nie potrzeba do tego nawet metrówki

[Mazi]

Samo słowo niwelacja oznacza hm... wyznaczenie wysokości, popularnie stosowane w geodezji

Ja bym powiedział, że bardziej wyznaczanie różnic wysokości 

[Ranwers]

za PWN:
NIWELACJA [fr.]:
1) geod. pomiary mające na celu wyznaczenie wysokości wybranych punktów w terenie (reperów) względem przyjętego poziomu odniesienia; pomiary przeprowadza się gł. za pomocą niwelatorów (odczytuje się przez lunetę przyrządu wysokość na pionowych łatach ustawionych w wybranych punktach), wysokościomierzy barometrycznych oraz metodami tachymetrii;
2) pot. wyrównywanie powierzchni terenu do jednego poziomu.

[Leszek957]

... oraz metodami tachymetrii;
...

i fotogrametrycznie .

[Brodner]

Hmm.. czy punkty niwelacyjne nie powinny być umieszczone tak, by łatwiej do nich można było przymocować zwisającą miarkę? To chyba jakieś specyficzne punkty niwelacyjne, bo zazwyczaj są umieszczone z przodu i z tyłu kadłuba. A to pomierzenia całego płatowca trzeba jeszcze po cztery na każde skrzydło i połówkę statecznika poziomego.
Pozdrawiam.

[Miron]

Hmm.. czy punkty niwelacyjne nie powinny być umieszczone tak, by łatwiej do nich można było przymocować zwisającą miarkę? To chyba jakieś specyficzne punkty niwelacyjne, bo zazwyczaj są umieszczone z przodu i z tyłu kadłuba. A to pomierzenia całego płatowca trzeba jeszcze po cztery na każde skrzydło i połówkę statecznika poziomego.
Pozdrawiam.

Co do części drugiej cytowanej wypowiedzi: obecnie tak, tego wymagają jakieśtam wymogi, ale wcześniej wszystko zależało od tego, jak dokładnie chcemy ową bryłę kontrolować. Śmiem twierdzić, iż w okresie służby wymienionego w pierwszym poście samolotu pewna część spośród wszystkich obiektów przemierzających niebo była kontrolowana (wspomnianym wcześniej) sznurkiem lub wcale...

Co do części pierwszej: miarki to się wiesza przy pomiarze ugięć (np. na próbach statycznych), i wcale nie w punktach niwelacyjnych, o czym Ty, Adasiu B., powinieneś wiedzieć. W czasie kontroli geometrii płatowiec nie jest poddawany obciążeniom, owych ugięć (przemieszczeń) się nie mierzy, więc po co miarka? Kontrolę (niwelację) płatowca wykonuje się (juz od dawna) optycznie za pomocą "diwajsów" zapożyczonych od geodetów (nie pamiętam nazwy), ostatnio nawet laserowo. Faktycznie, odległość między punktami zaznaczonymi na omawianym rysunku jest stosunkowo niewielka aby dać dokładne wyniki pomiarów, poza tym ich położenie nie daje przecież możliwości pomiaru odkształceń części ogonowej i łoża silnika. Stawiałbym więc raczej na pozycjonowanie urządzeń w kabinie, ew. ustawianie uzbrojenia.

[Brodner]

Na czym mogłaby polegać taka kontrola sznurkiem?

Wytłumacz mi Mirku dokładnie w jaki sposób odbywa się niwelowanie płatowca metodą optyczną za pomocą niwelatora geodezyjnego np.?

Stawiałbym więc raczej na pozycjonowanie urządzeń w kabinie, ew. ustawianie uzbrojenia.

Tak, to miałoby sens.