Wątek: Doskonałość aerodynamiczna samolotów z PWS

[Razorblade1967]

Tak sobie dzisiaj latałem, tłukłem "żabojadów", aż jakąś godzinę temu mój Albatros podczas walki przypadkiem przejechał śmigłem po sterze kierunku Nieuporta 17. W efekcie wróg spadł na ziemię, ładną spiralką, a moje śmigło się połamało. Traf chciał, że walka była po mojej stronie frontu, a praktycznie pode mną było lotnisko - czyli problem niewielki. Ale w trakcie szybowania (z jakiś 2000m) zauważyłem, że jakoś mój samolot traci wysokość bardzo powolnie.





Natchnęło mnie to do zrobienia małego testu: ustawiłem Albatrosa na 1000m wyłączyłem silnik (zapamiętałem gdzie) i zacząłem lot szybowcowy, aż do rozbicia maszyny o glebę. Trwał 5 minut i 23 sekundy, a samolot (po sprawdzeniu na mapie załączonej do RoF) przeleciał ok. 13 kilometrów. Potem spróbowałem to z Nieuportem 17 - wyszło gorzej 4.11 i niecałe 9km - samolot zachowywał się też mniej stabilnie, bo Albatros w zasadzie opadał sobie spokojnie, a w Nieuporcie trzeba było mocno pilnować prędkości. Następny S.E.5 utrzymał się 5 minut i 16 sekund i dało się przelecieć ok. 11km

I teraz pytanie dla znawców aerodynamiki - jaka mogła być rzeczywista doskonałość maszyn z PWS (dla Albatrosa wychodzi 13) - bo niby lekkie i ze stosunkowo dużą rozpiętością, a jednocześnie przecież generujące spore opory? Ciekawy jestem na ile te wartości oddano prawidłowo w grze - w końcu już tyle było dyskusji o modelach lotu w simach, to i ten "model szybowania" nie zaszkodzi?

[Miron]

Szczegółowe dane będzie raczej trudno znaleźć. Znane osiągi samolotów "z epoki" ograniczają się często do prędkości i pułapów, czasem znane są też masy i ogólne gabaryty. Próbowałem "na szybko" znaleźć te dane dla zbliżonych samolotów latających obecnie, ale też się nie udało. Przyznać jednak muszę, że opadanie rzędu 3-4m/s brzmi prawdopodobnie (przez porównanie obciążenia powierzchni i prędkości; trzeba pamiętać, że były to konstrukcje stosunkowo "lekkie"), doskonałość 9-13 zaś jest raczej nieco zawyżona - takie wartości cechowały co lepsze szybowce z tamtych czasów (choć faktycznie niewiele się one wtedy różniły od samolotów), a obecnie są typowe dla np. lotni (za wyjątkiem wysokowyczynowych) czy też niektórych samolotów.

Do dziś niektóre samoloty (zwłaszcza te nie najmłodsze) mają doskonałości wyraźnie niższe, ale prędkości opadania dość zbliżone do tych reprezentowanych przez wspomniany model lotu w grze. Osobiście sądzę, iż bardziej prawdopodobne byłoby modelowanie doskonałości typowych współcześnie dla  paralotni (4-8). Informacyjnie dodam: konstruowane w Polsce w latach trzydziestych ubiegłego wieku (czyli nieco później niż okres prezentowany w grze) szybowce miały doskonałości rzędu od 9 (ABC), przez 15 (Salamandra) aż po 26 (PWS-101).

[Razorblade1967]

Szczegółowe dane będzie raczej trudno znaleźć. Znane osiągi samolotów "z epoki" ograniczają się często do prędkości i pułapów, czasem znane są też masy i ogólne gabaryty.

Właśnie literatura na temat samolotów tego okresu jest u nas niestety mniej niż uboga  (w porównaniu np. z publikacjami dotyczącymi maszyn z DWS), stąd właśnie moje pytanie na Forum. Dzięki Miron za wyjaśnienie.

Ciekawymi wydały mi się własności Albotrosa, który szybował sobie spokojnie i wymagał w zasadzie tylko minimalnych ruchów na sterach utrzymujących go w locie prawie poziomym w wyznaczonym kierunku. Nieuport i S.E.5 wymagały już pilnowania prędkości i niezłej "kombinacji" by przelecieć te parę kilometrów. Albatros ze swoim kształtem kadłuba czy dużym kołpakiem śmigła wygląda co prawda na konstrukcję aerodynamicznie doskonalszą niż takie Nieuporty czy "skrzynkowy" S.E.5, ale ta doskonałość wydała mi się jednak nieco zawyżona.

Może mi się wydaje, ale w zasadzie we wszystkich chyba simach "bojowych" zauważyłem (mniej lub bardziej) zawyżone zdolności szybowania samolotów - ciekawe czemu?

[ROB]

A modyfikujesz jakoś "krzywe" dla poszczególnych samolotów czy latasz na domyślnych? Akurat Nieuport i SE5 same od siebie dość znacznie zadzierają nosek góry (brak trymowania w RoF-ie dla SE5 ), stąd może konieczność wzmożonej pracy drągiem.

pozdrawiam
ROB

[Leszek957]

Właśnie literatura na temat samolotów tego okresu jest u nas niestety mniej niż uboga  ...

... i w "szkołach" niewiele się mówi o "niemowlęcym okresie lotnictwa". Metody "badawcze", "obliczeniowe" , cała "teoria latania" itd rozwijało się to żywiołowo, po naszemu "bez dokumentacji" . Tym sposobem nie znamy geometrii profilu, a jeśli już, to nikomu nie będzie się chciało "dmuchać archiwaliów" by pomierzyć w tunelu dostępne parametry.

.... Ciekawymi wydały mi się własności Albotrosa, który szybował sobie spokojnie i wymagał w zasadzie tylko minimalnych ruchów na sterach utrzymujących go w locie prawie poziomym w wyznaczonym kierunku. Nieuport i S.E.5 wymagały już pilnowania prędkości i niezłej "kombinacji" by przelecieć te parę kilometrów.
...

Tu, chyba, piszesz o trymowaniu. Trym dobiera się do warunków lotu, jak trafnie zauważył ROB. Całkiem neutralne trymowanie nie musi "być dobre" dla prędkości układu z wyłączonym napędem.

...Albatros ze swoim kształtem kadłuba czy dużym kołpakiem śmigła wygląda co prawda na konstrukcję aerodynamicznie doskonalszą niż takie Nieuporty czy "skrzynkowy" S.E.5, ale ta doskonałość wydała mi się jednak nieco zawyżona.

Doskonałość odwzorowana w simie? Może być inna niż rzeczywista, ale te maszynki są po prostu piękne.

...Może mi się wydaje, ale w zasadzie we wszystkich chyba simach "bojowych" zauważyłem (mniej lub bardziej) zawyżone zdolności szybowania samolotów - ciekawe czemu?

... bo autor koncentruje się na poprawnym odwzorowaniu "normalnych" stanów lotu dla okresu (a właściwie zakresu liczby Re) jakim się zajmuje. Dla tego używa uproszczeń i np nie odwzorowuje dokładnie zachowania się szybowców powyżej 300 km/h i 8000m. Nawet "doskonały" Iłek, mimo dużej ilości znanych i opisanych parametrów FM, nie jest w stanie "wycisnąć wszystkiego" z algorytmu "lotu". Drobne różnice w zachowaniu się maszyn są korygowane "na oko" przez np przez niewielką zmianę masy lub Cx. Turbulencje i wszelkiego rodzaju drgania "są nakładane" programowo i dla tego Toyo może mieć własne zdanie nt poprawności odwzorowania "nietypowych" dla sima stanów lotu.

[Ranwers]

Nie znam gry, ale wydaje mi się, że doskonałości samolocików są dobre - czyli 9-13. Dla porównania powiem, że Wilga ma ponoć ... 7.

[Galimex]

Wilga się nie liczy, wilga bez silnika spada jak kamień 

[lucas]

Albatrosy w RoF są chyba najprzyjaźniejszymi samolotami dla gracza. Posiadają bardzo niską prędkość przeciągnięcia, idą za ręką jak po sznurku. Do tego były (obok Pfalza D.III) najlepiej opracowanymi samolotami pod względem aerodynamicznym wśród wszystkich maszyn 1WŚ. Parametry oporów czołowych i bocznych są raczej na pewno uwzględnione w grze i stąd taka różnica w doskonałości, pomimo że były to bardzo ciężkie samoloty, o masie startowej wynoszącej ponad 900 kg (Nieuporty miały ją prawie o połowę mniejszą)

[Razorblade1967]

A modyfikujesz jakoś "krzywe" dla poszczególnych samolotów czy latasz na domyślnych? Akurat Nieuport i SE5 same od siebie dość znacznie zadzierają nosek góry (brak trymowania w RoF-ie dla SE5 ), stąd może konieczność wzmożonej pracy drągiem.

Używam zestawu CH Products (Fighterstick, Pro Throttle i Pro Pedals) i trymowanie mam wbudowane w joystick, a więc nie mam z tym problemu, niezależnie od tego czy jest to zaprogramowane w grze czy nie.

Jak słusznie zauważył lucas Albatros po prostu dobrze się prowadzi. Nie wspominając, że jest po prostu ładny.

Doskonałość odwzorowana w simie? Może być inna niż rzeczywista, ale te maszynki są po prostu piękne....

Nie zaprzeczam (są piękne) - ot potraktowałem to jako ciekawostkę (i przy okazji chciałem się czegoś dowiedzieć od obeznanych w temacie aerodynamiki o tym parametrze maszyny w odniesieniu do "szmatolotów"). Zresztą przy tej klasy maszynach ta ewentualnie (nie jestem przecież tego pewny - tylko pytałem) nieco podniesiona doskonałość nie razi przecież zbytnio - inaczej niż gdy można wykonać zbyt długie szybowanie jakąś "suszarką".

[Miron]

(...)
Zresztą przy tej klasy maszynach ta ewentualnie (nie jestem przecież tego pewny - tylko pytałem) nieco podniesiona doskonałość nie razi przecież zbytnio - inaczej niż gdy można wykonać zbyt długie szybowanie jakąś "suszarką".

O, to, to...

Ja osobiście nie byłbym skłonny za mocno nie doceniać "suszarek", zwłaszcza współczesnych. Są to przecież maszyny bardzo "czyste" aerodynamicznie, pozbawione dużych (wręcz jakichkolwiek) wystających elementów, o bardzo wąskich profilach. Nawet "tunel silnika" przy locie bez napędu nie jest aż tak szkodliwy, jakby się wydawało - silniki osiowe same z siebie stawiają znikomy opór na biegu jałowym. Tak więc po odrzutowych samolotach myśliwskich spodziewać się można stosunkowo wysokich doskonałości; może niekoniecznie dorównujących airlinerom, ale przy "maluchach" raczej nie mają się czego wstydzić. Tyle, że optymalne parametry uzyskiwać będą na stosunkowo dużych prędkościach (efekt płaskiej biegunowej o niskim Cx_max, obniżenie oporów profilowego i indukowanego na małych kątach natarcia itp.).

Lekkie i słabosilnikowe dwupłaty to zupełnie inna bajka. Miały przecież wysoko (jak na stan aerodynamiki w tamtych czasach) nośne skrzydła o niskim obciążeniu powierzchni; o dość znacznych nawet na dzisiejsze standardy wydłużeniach szczególnie w przypadku dwu- a później i monopłatów. Latały więc bardzo wolno i "lubiły" te prędkości, gdyż przy nich właśnie znacząco spadał wpływ oporu szkodliwego (jak wiadomo zależnego od kwadratu prędkości) wszystkich tych "zbędnych" linek, zastrzałów, kadłuba itp. Zresztą pokazany na screenach w pierwszym poście Albatros jest konstrukcją bardzo "ładną", a linek i zastrzałów wcale nie ma jakoś szczególnie dużo. Można więc spokojnie założyć, że samolociki te potrafiły całkiem długo, a czasem nawet dość daleko szybować. Może niekoniecznie tak daleko, jak w grze, ale sam fakt, że można, raczej nie powinien dziwić.

Co się zaś tyczy sterowności i stateczności: wiedząc, jak bardzo "pionierskie" były to czasy, należałoby się bardziej dziwić, że niektóre w ogóle chciały latać Jednak również nie powinno budzić zdziwienia zjawisko samolotu, który o ile z napędem - a więc dodatkowym opływem sterów i pochodzącymi od śmigła momentami - daje się jeszcze jakoś sterować, o tyle pozbawiony go staje się pilotażowo "trudny".