Ostatnio głośno o obronie przeciwrakietowej w związku z możliwością rozmieszczenia elemetów tarczy na naszym terytorium. Obrona przeciwrakietowa to nie jest nowy pomysł, ani tym bardziej domena jedynie Amerykanów.
26 maja 1972 roku Rosja i Stany Zjednoczone podpisały traktat o ograniczeniu strategicznych systemów przeciwrakietowych tak zwany ABM- Anti Balistic Missile. Dzisiejsze decyzje Amerykanów o budowie tarczy antyrakietowej są de facto zerwaniem układu. Artykuł 3 ABM mówił pierwotnie, że każda z stron może zbudować dwie bazy przeciwrakietowe, jedna dla ochrony stolicy, a druga do zabezpieczenia wybranej bazy z rakietami strategicznymi. W każdej bazie miało znajdować się do 100 przeciwrakiet, które mogłyby zwalczać głowice balistyczne w promieniu 150km. W 1974 zmieniono jednak ustanowienia ograniczajac liczbę baz przeciwrakiet do jednej dla każdej ze stron. ZSRR wybrał ochronę Moskwy, a USA bazy rakiet strategicznych w Pólnocnej Dakocie (Grand Forks).
Obie strony konstruowały przeciwrakiety na długo wcześniej przed podpisaniem traktatu. W USA już w 1946 roku próbowano niszczyć rakiety V2, przez opracowany system przeciwrakiet Wizzard, które były kierowane na cel półaktywnie radiolokacyjnie. Cały program przerwano już w 1949r. Do pomysłu powrócono w 1955 z projektem Nike Zeus. Była to rakieta bazująca na przeciwlotnieczej Nike Hercules, ale posiadająca głowicę atomową W-31 o mocy 20kT (Wtedy była to jedyna możliwość strącenia rakiety strategicznej). Rakieta mogła zwalczać cel w odległości 350 km i na pułapie 45 km.
Nike Zeus A
Po wystrzeleniu przez ZSRR Sputnika opracowano nową odmianę Nike Zeus B o zasięgu pozaatmosferycznym. Rakieta posiadała trzy stopnie, a ostatni był kierowany gazodynamicznie. Osiągi były znacznie lepsze od poprzedniej wersji, zasięg 640 km i pułap 370 km. Posiadała głowicę z samonaprowadzaniem radiolokacyjnym. Próby rozpoczęto w 1960r strzelając do rakiet balistycznych Atlas D. Wyniki były zadowalające, ale rakiety nie wprowadzono do uzbrojenia gdyż radiolokator rakiety nie był w stanie wyodrębnić celu właściwego od pozoracyjnego (wtedy w pociskach balistycznych stosowano nie tylko głowice jądrowe, ale też głowice fałszywe, lub zakłocające) Na bazie tej rakiety powstała wersja do zwalczania satelitów oznacozna DM-15S, również posiadającą głowicę jądrową. Rakiety tego typu rozmieszczono w bazie Kwajalein na przestrzeni 1964/66r.
Nike Zeus B
W 1963 rozpoczęto kolejny program Nike X przemianowany pózniej na Spartan. Spartan posiadał aktywną głowicę naprowadzania z skanowaniem elektronicznym (1963!) Posiadała zasię 650 km i pułap rażenia 500 km! W 1971 przeprowadzono udaną próbe jednoczesnego rażenia przez dwie rakiety Spartan celu balistycznego i satelity.
Spartan
Film z odpalenia Spartanahttp://srmsc.org/video/005018m0.wmvUzupełnieniem Spartana był Sprint. Oba pociski wchodziły w skład systemu Safeguard, przy czym Sprint miał niszczyć pociski, które przedarły się przez salwę Spartanów. Rakieta Sprint posiadała przyspieszenie 1km/s^2! dlatego musiała być wyjątkowo wytrzymała, znosiła przyspieszenie 25000g! do tego musiała pokonać chmurę zjonizowanych gazów z silnika startowego, a głowica musiała być chroniona materiałem ablacyjnym gdyż pocisk rozgrzewał się do 3400*C podczas lotu z prędkością Ma10. Sprint do dziś jest najszybszym pociskiem rakietowym. Do końca 1973r przeprowadzono 48 prób w tym 41 były udane. Obie rakiety systemu Safeguard miały głowice atomowe, ale Sprint, neutronową. System został rozmieszczony w Grand Forks w 1974r, składal się z 28 Sprintów i 8 Spartanów. Pózniej Amerykanie uznali, że obrona własnego terutorium za pomocą głowic jądrowych to nie jest najlepszy pomysł i pociski zakonserwowano. Zakonserwowano czy nie baza do dziś funkcjonuje.
Amerykańska baza przeciwrakiet w Grand Forks, widoczny radar i silosy rakiet
Sprint w silosie startowym
Sprint
FilmyOdpalenie Sprintahttp://srmsc.org/video/004204m0.mpgPróba przechwyceniahttp://srmsc.org/video/005003m0.wmvRozterek takich nie mieli Rosjanie, ich pociski z głowicami jądrowymi do dziś chronią Moskwę przed pociskami balistycznymi, a ostanią próbę przeprowadzono w grudniu 2006r. Z poligonu Sary-Szagan w Kazachstanie odpalono pocisk A-135, który raził głowicę balistyczną na wysokości 39 km, wysokość tą osiągnął w 5 sekund. Rosyjskie przeciwrakiety broniące Moskwy stacjonują w Ljatkino, Sofrino, Korolewie, Wnukowie i Schodni, cały czas w pelnej gotowości.
Test A-135 z grudnia 2006
Rosjanie prace nad przeciwrakietami rozpoczeli w 1953r a w 1959 ukończono pierwszy system nazwany "A". W jego skład wchodziła rakieta W-1000 napędzana paliwem stałym i wyposażoną w konwencjonalną głowicę bojową z 16 000 wolframowych kulek. W marcu 1961 rakietą W-1000 zniszczono po raz pierwszy na świecie rakietę balistyczną, która wchodziła do atmosfery z prędkością 3km/s, tylko i wyłącznie za pomocą konwencjonalnego ładunku. Amerykanie mogli się pochwalić takim wyczynem dopiero w 1984 roku. Łącznie przeprowadzono 11 prób w większości udanych, z tym, że utrudniano sobie zadanie, gdyż celom towarzyszyły balistyczne cele pozorne i emitujące zakłócanie "Wierba" i "Kaktus". W pózniejszym czasie opracowano też dla rakiety głowicę samonaprowadzającą na podczerwień, a także głowicę jądrową. Pocisk mógł razić cel w odległości 300 km i na pułapie 25 km.
W-1000
Zebrane doświadzczenia posłużyły do skonstruowania kolejnego systemu A-35. A-35 byl pierwszym systemem ABM obrony Moskwy, zostal zbudowany w 1973r. W jego skład wchodziły rakiety A-35Ż i A-35R z głowicami jądrowymi, były to też pierwsze rosyjskie rakiety, w których zastosowano sterowanie gazodynamiczne. Rakiety mogły zwalczać jedynie pociski jednogłowicowe, ale w tym czasie pojawiły się już rakiety wielogłowicowe (MIRV) dlatego w 1977 do prób skierowano nowy pocisk A-35M, który mógł zwalczać nowe zagrożenie. Niestety nie ma danych technicznych rakiety, pojawia się tylko wzmianka o zasięgu 350 km.
A-35
W 1968r rozpoczęto już projektowanie następcy A-35. Nie uwzględniano przy tym ochrony przed zmasowanym uderzeniem USA, a jedynie przed przypadkowym ograniczonym atakiem. Tak powstał system A-135, w którego skład wchodziły rakiety 51T6 i 53T6 (NATOwskie oznaczenia to Galosh i Gorgon). Pocisk 51T6 służy do przechwytywania celów w górnych warstwach atmosfery (w tym także satelitów). Jego uzupełnieniem jest 53T6, który ma zwalczać cele, które przedostały się przez pierwszą linię obrony 51T6. System wszedł do normalnej eksploatacji w 1995 roku i służy obronie Moskwy do dziś.
A-135 (51T6)
51T6 i 53T6
Rozmieszczenie rosyjskich ABM w okolicach Moskwy
Najmniej wiadomo o chińskich systemach przeciwrakiet. Pierwszy projekt nazywał się Fan Ji 1. W 1975 roku przeprowadzono dwie próby rakiet Fan Ji 1, które bazowały na technologii przeciwlotniczych hQ-2. Pomiędzy 1976 a 1985r przeprwadzono pięć prób systemu Fan Ji 2. Wiadomo, że powstał także Fan Ji 3 oraz oparty na pociskach przeciwarkietowych system zwalczania satelitów FW-1
Fan Ji 1
Fan Ji 2
