Wątek: MiG-23 Pytania, zdjęcia, ciekawostki

[John Cool]

Czesio, jakbyś nie pokazał tych niesamowitych zdjęć to delikatnie mówiąc chyba nie dałbym Ci wiary

Ale do rzeczy. To wszystko świadczy o tym że opracowanie oraz eksperymenty z tego typu systemami Rosjanie rozpoczęli wcześniej niż można by przypuszczać. Z pewnością wnikliwie obserwowali również doświadczenia amerykańskie, a dokładnie USN, z zastosowania w połowie lat 70tych podobnego systemu na samolotach F-4N - system VTAS + pociski AIM-9H. Z pewnych przyczyn amerykanie sobie jednak tę zabawę odpuścili i powrócili do tej idei niemal 20 lat później w latach 90tych, po analizie z kolei doświadczeń rosyjskich (tu poszła lawina systemów kolejnej generacji jak np. DASH itp.). Być może o przerwaniu ówczesnych badań amerykańskich zadecydowały niezadowalające własności tej wersji Sidewindera. A może po prostu system zanikł wraz z odejściem F-4N.

Fotosensory mają tu faktycznie niesamowite garbaryty. Warto jeszcze zwrócić uwagę na inny sposób mocowania systemu NWU - tutaj mamy pojedynczy uchwyt na górze oraz dwa po bokach, natomiast w kasku ZSz-5MKW-2 dostępnym później na MiGu-29 i Su-27 mamy podwójny uchwyt z tyłu. W ogóle konstrukcja kasku ZSz-5 trochę utrudniała zabawę z takimi systemami z powodu charakterystycznego opuszczanego wizjera - zawsze konieczna była rozbudowana szyna montażowa, zwiększająca masę i garbaryty zestawu. Dało się to szczególnie odczuć przy podwyższonym fotelu.

Problem rozwiązało dopiero pojawienie się trochę bardziej przemyślanego hełmu ZSz-7PA, w którym przyciemniany wizjer przy podnoszeniu był chowany, więc można było spokojnie zainstalować zaczep, trochę podobny do tych jakie stosują zwykli żołnierze na hełmach, aby przysposobić sobie gugle noktowizyjne i inny tego typu sprzęt. Jednocześnie system NSC Szczel-3UM został zastąpiony przez nowszy, lżejszy i poręczniejszy system Sura (wersja komercyjna Sura-K).

Za te zdjęcia i informacje macie Czesiu w nagrodę uścisk dłoni kierownika

[Czesio]

Jeśli chodzi o prace nad tą tematyką w ZSRR należy jeszcze dodać, że rozpoczęto je razem z programem PFI czyli na przełomie lat 60/70. Badania prowadziło wiele grup ale liderami byli konstruktorzy CKB Asenał i Geofizika. W CKB Arsenał NSC Szczel powstawał w ramach zadania PKPK Mołnia od 1969 roku. System początkowo nazwano ЦУРТ-60 gdyż budowano go jako wskaźnik celów dla rakiet na podczerwień R-60. Równolegle pracowano jeszcze nad innymi rozwiązaniami. Grupa konstruktorów pod kierownictwem D.M Choroła z CKB Geofizika pracowała nad NSC Mysł (Мысль). Konstruktorzy do realizacji wybrali schemat opatentowany w 1971 przez firmę Honeywell. System charakteryzował się umieszczeniem fotodetektorów po bokach hełmu pilota a bloków skanujących na oszkleniu kabiny. Wadami tego rozwiązania była mała odporność na zakłócenia fotodetektorów i niedobre dla ogólnej kompozycji kabiny rozmieszczenie bloków skanujących. W 1976 roku oba zespoły miały gotowe do zabudowy na samoloty prototypy urządzeń. Do testów w obu przypadkach wybrano jako latające laboratorium MiG-23. Kompleks Mysł miał ogólny schemat podobny do Szczel i składał się z:
-nahełmowego urządzenia optycznego (NWU);
-bloków optyczno - lokalizujących (BL);
-bloków elektroniki (BE);
-cyfrowej maszyny wyliczającej Orbita-20-4.
Niestety badania na MiG-23 wykazały iż nie ma możliwości rozmieszczenia wszystkich bloków na pokładzie samolotu. W związku z tym próbowano alternatywnych rozwiązań jak ustawienie bloków NSC w miejsce wylicznika ASP-23 oraz sprzężenie ze stacją Szafir-23. Duży nakład pracy w stosunku do oczekiwanego wyniku spowodował rezygnację z dalszego rozwoju NSC Mysł. Jeśli chodzi o hełmy to ZSz-5A z zamontowanym NWU i maską tlenową ważył 2,85 kg. Było to problemem dla obu zespołów konstrukcyjnych i doprowadziło do zbudowania przez OKB Zwiezda Zsz-7.

[Czesio]

Ja czekam na foto -23 na pokładzie lotniskowca 

Proszę bardzo - MiG-23UB na pokładzie lotniskowca Mińsk

Oczywiście to z ekspozycji w Shenzen ale niewiele brakowało aby MiG-23 stał by się samolotem pokładowym

[John Cool]

Ciekawostka przyrodnicza - widok do tyłu z kabiny MiGa-23M/ML poprzez peryskop (nie mylić z lusterkami wstecznymi na wiatrochronie) zabudowany w górnej części opuszczanej owiewki. W żartach radzieccy piloci mówili czasami że widoczność z kabiny jest dużo gorsza niż z KTO typu BTR-80

[Maddog]

Krótki filmik z ostatniego, pożegnalnego lot indyjskiego MiGa-23BN
http://www.youtube.com/watch?v=5FfPqBvLbHc&feature=related

ps. te wystające elementy pod statecznikiem poziomym, tuż przed hamulcami aero, wyglądają na wyrzutnie chaffu/flar??

[Czesio]

Tak to są wyrzutniki flar i dipoli o ile dobrze pamiętam produkcji izraelskiej. Ja jestem ciekaw co przenosi pod kadłubem hinduski MiG-23BN. Widać to jak jest holowany pod koniec filmiku.

W katedrze konstrukcji i projektowania aparatów latających w Kazańskim Państwowym Uniwersytecie Technicznym im. A.N. Tupolewa (КГТУ-КАИ) znajduje się MiG-23BN będący prototypem MiGa-27. Egzemplarz z historią. Można zobaczyć pracę mechanizmu obrotu skrzydeł i podwozia (to ostatnie chyba jest już wykończone przez studentów). Specyficzny hałas może świadczyć o tym, że duszą awaryjną pompę hydrauliczną (zamiast używać zewnętrznego źródła zasilania hydrauliki)  .
Zmiana kąta skosu, praca stabilizatorów, awaryjne zasilanie
http://www.youtube.com/watch?v=5Ch_5_6VweY
Chowanie i wypuszczanie podwozia
http://www.youtube.com/watch?v=Nl-mcw8Q1pk&feature=related

[John Cool]

Warto jeszcze wspomnieć że 17 marca 2007 roku - przeszło 2 lata wcześniej, odbył się ostatni pożegnalny lot indyjskich myśliwskich MiGów-23MF. Zaś co wisi pod tym MiGiem-23BN to z całą pewnością może Kusch powie, bo to on siedzi ostatnio najmocniej w temacie indyjskiego lotnictwa wojskowego 

Zaś ten prototyp w KGTU-KAI to dokładnie MiG-23BM Produkt 32-25 oblatany po raz pierwszy przez Piotra Ostapienko.

Swego czasu była głośna sprawa uprowadzenia do Izraela 11 października 1989 roku MiGa-23MLD przez dezertera z Syrii. Tym egzemplarzem jakiś czas bawili się izraelczycy. Co ciekawe, Piotr Butowski wspominał kiedyś iż bardzo długo nie było do końca jas­ne, jaka wersja MiG-23 została uprowadzona. Izraelczycy głosili że przejęli MiGa-23MLD, podobnie zapewniali izraelscy pi­loci, nato­miast na zdjęciach nie było widać kilku zewnętrznych cech zewnętrznych typowych dla MiG-23MLD: przykadłubowego „zęba" na skrzydle czy napływów na stożku przednim. Z zewnątrz wyglądał jako najzwyklejszy MiG-23ML.

Ostatnimi czasy jednak stały się dostępne fotografie przedstawiające dokładny obchód tego egzemplarza:

http://www.primeportal.net/hangar/isaac_gershman/mig-23ml

Bardzo interesujące jest na przykład to zdjęcie:



... i napis BLOKI IZD. N008E. Wniosek jest jeden: myśliwiec posiada jakąś bliżej nieokreśloną, eksportową (w domyśle: nieco okrojoną) wersję radiolokatora Produkt N-008 Saphir-23MLA2 ("Amietist"). Wynika z tego że to faktycznie mamy do czynienia z eksportową wersją MiGa-23MLD... najprawdopodobniej jest to po prostu jakiś "kręcony"/podrasowany wariant MiGa-23ML ze zmienionym wyposażeniem, bez cech zewnętrznych MiGów-23MLD w linii w radzieckich WWS.

Generalnie przy tym było tak, że istniały aż cztery (sic!) wersje "dwudziestychtrzecich" oznaczonych jako MiG-23MLD:

Produkt 23-18: standardowa wersja dla WWS (charakterystyczne cechy zewnętrzne + wyrzutnie flar/dipoli).
Produkt 23-19B: okrojona wersja wyeksportowana do Syrii oraz Libii.
Produkt 23-21: rozszerzona wersja dla WWS: w systemie uzbrojenia m.in. nowe pociski R-73 oraz R-24RM/TM oraz prawdopodobnie dodany tryb pracy radiolokatora 'SnP'.
Produkt 23-22A: okrojona wersja eksportowa zakupiona przez Bułgarię.

Najprawdopodobniej więc moim skromnym zdaniem na zdjęciu mamy przedstawiciela wersji MiG-23MLD (Produkt 23-19B) 

[Czesio]

Wiesz może co usunęli z eksportowej stacji N008E? Być może tak jak w N019EA był to jeden z trybów pracy przeszukiwania przestrzeni powietrznej (w MiGach-29 dostarczanych do UW usunięto tryb "СП" Свободныйе Пространство a w N019EB nawet wsadzili gorszy procesor TS100.02.06 ).

[Maddog]

A czasem ten syryjski MiG to wariant "MLA" który pojawia się w publikacjach?
Tutaj fotka w locie

Ciekawe, do czego służy ten zasobnik przy stateczniku pionowym? 

[LMP]

(w MiGach-29 dostarczanych do UW usunięto tryb "СП" Свободныйе Пространство a w N019EB nawet wsadzili gorszy procesor TS100.02.06 ).

A czy nie było przypadkiem tak, że "СП" zniknął w którejś z (wczesnych) serii produkcyjnych, bo uznano, że jest niepotrzebny? Czyli nie było to związane ze zubożaniem wersji na eksport?

Przepraszam za OT.

[John Cool]

Wiesz może co usunęli z eksportowej stacji N008E? Być może tak jak w N019EA był to jeden z trybów pracy przeszukiwania przestrzeni powietrznej (w MiGach-29 dostarczanych do UW usunięto tryb "СП" Свободныйе Пространство a w N019EB nawet wsadzili gorszy procesor TS100.02.06 ).

Niestety nie mam zielonego pojęcia, może ktoś z Bułgarii mający styczność z tą wersją rzuciłby na to trochę światła. Z pewnością jednak tak jak piszesz "cięto" możliwości obliczeniowe kompleksu i pozbywano się niektórych trybów pracy.

Według zeznań radzieckich pilotów nawet sam N-008 Saphir-23MLA2 się zmieniał i wg. niektórych danych podobno w końcowych seriach dodawano nawet tryb 'SnP' pozwalający na jednoczesne automatyczne śledzenie 4-6 celi (w MiGu-29 było to 10). Przy czym jedni zeznają że nic takiego nie było w ich maszynach, a drudzy wręcz przeciwnie - możliwe że w obu przypadkach mają rację, mając de facto do czynienia z "trochę innymi" MLD. Podejrzewam że było to podyktowane pociskami R-24R/T lub RM/TM posiadającymi możliwości odpalenia z radiokorekcją w fazie bezwładnościowej lotu.

Gdzieś przeczytałem że "SP" Swobodnaje Prostanstwo podobno był zaimplementowany na MiGach-29 9.12A należących do LSK-NVA - a jego usunięcie po przejęciu tych maszyn przez Bundesluftwaffe było warunkiem do dalszego dostępu do części zamiennych. Co do procesora danych - "pół biedy" że dali C.100.02.06 (oryginalna architektura POISK), zaś w samym radiolokatorze jest defacto jeszcze jeden blok - procesor sygnałowy - pytanie czy on został "skrojony" i jak?

A czasem ten syryjski MiG to wariant "MLA" który pojawia się w publikacjach?
[...]
Ciekawe, do czego służy ten zasobnik przy stateczniku pionowym? 

Osobiście wydaje mi się że jednak nie. Gdyby to był MiG-23MLA (23-12A lub 23-14) albo jego kuzyn - MiG-23P (23-16), to mielibyśmy do czynienia z blokami radiolokatora N-006 Saphir-23MLA (swoją drogą również zdolny do odpalania rakiet R-24R/T). Nasz "klient" ma wyraźnie radiolokator rodziny N-008 charakterystyczny dla modeli MLD.

Tak w ogóle to nasz "syryjczyk" ma jeszcze jedną ciekawą cechę. Proszę spojrzeć na układ czujników na stateczniku pionowym:



Po kolei mamy następujący zespół czujników:

- czujnik kursu magnetycznego (do IKW).
- antena "Pion-N" systemu RSBN.
- ten gruby "czop" to antena transpondera SO-69.
- bo bokach "czopu" - antenki aparatury IFF "SRZO-2M".
- światełko pozycyjne, a po bokach - uwaga - czujniki systemu SPO-15L Berioza (zamiast starszych SPO-10 i SPO-10M spotykanych w MiGu-23ML/MLA).
- próbnik do rozładowywania ładunków elektrostatycznych w czasie lotu. 

Zaś to coś przy stateczniku pionowym o które pytasz to po prostu zasobnik ze spadochronem hamującym.



Poza tym dochodzimy w tym miejscu do tego że znowu istnieją aż trzy podobne do siebie wersje MiGa-23:

MiG-23MLA:
Produkt 23-12A: wariant eksportowy MiGa-23MLA (taki 'podkręcony' MiG-23ML Produkt 23-12).
Produkt 23-16: produkowany na potrzeby WWS i PWO.

MiG-23P:
Produkt 23-14: rozwinięty z ML kuzyn wersji MLA dla lotnictwa PWO.

Wersje te są ze sobą bardzo blisko "spokrewnione" zaś rozróżnienie ich to olbrzymi problem i generalnie można się naprawdę pogubić (różnią się z zewnątrz dosłownie szczegółami). Wszystkie te maszyny posiadają również różne wersje radiolokatora N-006. Cechą wyróżniającą tę rodzinę od zwykłych MLów jest też znajdująca się u boku obu wlotów powietrza taką "płyta" o charakterystycznym kształcie, kryjąca anteny radiołącza do naprowadzania i kierowania z ziemi w zakresie automatycznym. MiG-23MLA (23-16) w kwestii RWR ma również jakąś bliżej nieokreśloną wersję Beriozy zamiast Syreny.

Może ten rysunek wyjaśni o co mi chodzi 


Jeszcze jedną ciekawostką jest to że w zasadzie oznaczenie MiG-23MLA ponoć oficjalnie nie istnieje - w instrukcjach do tych maszyn widnieją tylko nazwy MiG-23ML i MiG-23P, zaś literkę 'A' prawdopodobnie dodano nieoficjalnie aby odróżnić te samoloty jakoś od zwykłych MLów.

Do wystrzeliwania flar/dipoli 

No właśnie że nie - patrz odpowiedź wyżej

W MiGu-23MLD (23-18) masz na ten przykład podwójny wyrzutnik flar/dipoli BWP-50-60 zamontowany na górze kadłuba, zaraz za nasadą skrzydła i mechanizmem zmiany kąta skosu skrzydeł.

[Bartek444]

Jak ja lubię, gdy Zimny, Czesio a teraz kolega Foxbat prześcigają się z tymi ciekawostkami na temat rosyjskich maszyn :banan. To po prostu wspaniale się czyta :karpik, oby tak dalej panowie.
Przepraszam za offtop, ale musiałem to powiedzieć.

Pozdrawiam.

[John Cool]

Z tego "prześcigania się ciekawostkami" ja chwilowo wymiękłem, bo niestety ale MiG-21, choć go bardzo lubię i obok F-4E Phantona uznaję za nietykalną ikonę lotnictwa wojskowego, poza pewną podstawową wiedzą to nie jest za bardzo "moja działka" - nie na tyle przynajmniej aby rozpatrywać niuanse pomiędzy różnymi seriami produkcyjnymi MiGa-21SM i sam mocno się w tym gubię 

A tak w ogóle to ja również witam foxbata

Co do wiarygodności różnych autorów - do beletrystyki na te tematy na pewno należy podchodzić z dużą dozą ostrożności i konfrontować je z innymi źródłami. Tak to już niestety jest na tym świecie że nikt, nawet my, nie ma monopolu na prawdę objawioną Sam Jefim Gordon jest wśród zachodnich autorów zajmujących się tematyką "wschodnią" dość barwną postacią i na pewno mocno siedzi w temacie - choć faktycznie nie ustrzegł się w swoich publikacjach błędów. Myślę że przyczyna wielu rozbieżności w jego publikacjach może być całkowicie natury obiektywnej (podobnie jak u wielu innych autorów) - facet publikuje zresztą od dość dawna i czasami wznawia już "ruszone" tematy - stąd mogą się pojawiać znaczne rozbieżności (wszak jest "bogatszy" o nowe informacje - a wiadomo, "człowiek uczy się całe życie a i tak umiera głupi" ).

[...]Jako ciekawostkę oraz żeby uciec od zarzutów wymądrzania się  :karpik nie zgodnie z tematem wątku fotki:
 
Przedstawiają one irackiego MiG-a-23ML z dodanymi SPO-15 i wyrzutnikami ASO adaptowanymi z Su-22

Dzięki za fotki. MiG-23ML z wyrzutnikami ASO-2W to rarytas, nawet nie wiedziałem że Irakijczycy wprowadzili taką modyfikację.

Sposób instalacji czujników SPO-15, jak się zestawi z fotkami wrzuconymi przeze mnie jest bardzo nietypowy - najwyraźniej faktycznie zostały one po prostu dodane poźniej, a sam samolot powstał najprawdopodobniej jako zwykły ML z SPO-10/S-3M - tym bardziej że co śmieszniejsze malutki czujnik tego systemu ciągle znajduje się na tym dużym czopie, pomiędzy zaostrzoną końcówką kryjącą transponder SO-69 a tym odstającym kikutem - anteną SRZO-2M.

Nie masz może foxbat więcej fotek tego dwudziestego-trzeciego? Jestem bardzo ciekawy czy poza tym małym niuansem w postaci Beriozy jest to zwykły MiG-23ML Produkt 23-12 czy może dodano mu coś jeszcze - na przykład nowy radiolokator N-006, czyniąc z niego tym samym w praktyce takiego "eksportowego" MiGa-23MLA Produkt 23-12A (gdzieś czytałem że Irak używał pocisków R-24R/T - jeśli tak było to bardzo prawdopodobne że tak naprawdę mógł odebrać oprócz "zwykłych MLi" także kilka egzemplarzy MiGa-23MLA). Z góry byłbym wdzięczny jeśli takowe posiadasz 

A poza tym komuś najwyraźniej rączki swędziały - antena Pion z RSBNa, podobnie jak próbnik odprowadzający do atmosfery wyładowania elektrostatyczne zostały ułamane :karpik

[foxbat155]

Witam!
 
 
       Na początek odnośnie osoby Jefima Gordona. Moja próba krytyki nie miała absolutnie na celu dyskredytacji Jego jako autora. Uważam, że jest to człowiek niezwykle zasłużony dla wyjaśniania białych plam w historii lotnictwa radzieckiego/rosyjskiego i dozgonna chwała mu za to. Jednak każdy z nas się kiedyś myli. Wyszukiwanie pomyłek i nieścisłości należy traktować jako pomoc mistrzowi w "doszlifowaniu" jego dzieła. Bez konstruktywnej i życzliwej krytyki nie byłoby postępu w historii niezaleznie od tego jakim kawałkiem rzeczywistości się zajmujemy.
   
      Cieszę się, że fotki wzbudziły zainteresowanie chociaż myślałem że są oklepane. Mam je w swoim archiwum od dłuższego czasu i niestety nie pamiętam skąd je wytrzasnąłem. Natomiast jestem pewien, że zostały wykonane na złomowisku na obrzeżach irackiej bazy Balad przez amerykańskiego żołnierza na początku okupacji Iraku. Raczej nie rostrzygną kwestii wersji ale widać kilka ciekawych szczegułów np: brak listwy wzmacniającej na osłonie kabiny, anteny górnej półsfery Bieriozy na osłonie zakabinowego luku awioniki, najprawdopodobniej anteny przedniej półsfery SPO-15 udało się upakować tam gdzie byly czujniki poprzedniej SPO-10M. W mojej opinii to autorska modyfikacja iracka.

[John Cool]

Z ciekawości aż samodzielnie chwilę poszperałem i fotki faktycznie są dość stare. Zrobiono je dokładnie 18 listopada 2004 roku, faktycznie gdzieś nieopodal bazy Balad. Komplet fotografii można podziwiać tutaj:

http://www.aircraftresourcecenter.com/AWA1/601-700/walk645_MiG-23_Brown/walk645.htm

Żołnierze którzy je znaleźli najwyraźniej nie mieli nad nimi litości i pomazali je gdzie popadnie więc kiepsko ma się sprawa z przeczytaniem napisów eksploatacyjnych  Tym niemniej również jestem skłonny stwierdzić że to faktycznie "zwykły" MiG-23ML - tyle że tak jak napisałeś nieco zmodyfikowany przez Irakijczyków "po swojemu".

Co do Twojej ostatniej wypowiedzi nt. Jefima Gordona to jestem podobnego zdania  Generalnie jestem też daleki do tego aby zarzucić Ci próbę dyskredytacji autora i jest mi przykro jeśli moja poprzednia wypowiedź tak zabrzmiała.