Wątek: Czechosłowackie lotnictwo MSW

[JBZ]

Po wojnie, do początku lat piećdziesiątych w Czechosłowacji tamtejsze MSW posiadało własny pułk lotniczy. Wyposażony w uzbrojone myśliwce z cywilną rejestracją. Podobna formacja instniała w Czechosłowacji także przed 1939. Jaki był powód i zadania tej jednostki? Czyżby po wojnie czechosłowackie lotnictwo wojskowe było zbyt niepewne politycznie?

[John Cool]

Niekoniecznie, nie sądzę żeby chodziło tu o polityczne nastawienie personelu. Od tego, także w radzieckim WWS i PWO, było przydzielonych do każdej jednostki kilku oficerów politycznych.

Myślę że decydując się na przydzielenie MSW pułku lotniczego chodziło tu o specyficzne zadania wykonywane przez jednostkę. W służbie MSW taki pułk mógł na przykład wspierać wojska ochrony pogranicza bądź podobną formację podległą wspomnianemu ministerstwu. A powodów nie brakowało zarówno przed wojną jak i po wojnie: przed wojną chodziło rzecz jasna o ochronę i patrolowanie granicy z Vaterlandem, który jak wiemy rościł sobie pretensje do Czechosłowacji o jakieś tam sporne ziemie (Sudety zdaje się, w dużej mierze zresztą niemieckojęzyczne). W okresie powojennym również chodziło o strzeżenie granicy, tym razem jednak był to okres Zimnej Wojny, a więc po drugiej stronie granicy było bezpośrednio RFN oraz siły NATO. W obydwu przypadkach nie wydaje mi się szczególnie dziwne, że pod MSW podporządkowano również jedną lub kilka jednostek lotniczych.

Lotnictwo Czechosłowacki w okresie Zimnej Wojny kilkakrotnie reagowało na naruszenie przez samoloty i śmigłowce NATO przestrzeni powietrznej tego kraju. Na ten przykład znanych jest kilka wypadków, gdzie czechosłowacki Mi-24D/W kilkakrotnie grzecznie asystował śmigłowcom NATO (m.in. AH-1J, UH-1 oraz UH-60) w ich drodze powrotnej na właściwą stronę granicy Co najmniej jedno z tych przechwyceń odbyło się przy współpracy z wojskami ochrony pogranicza.

[JBZ]

Rozumię że formacja spełniała podobne zadania co klucze naszych myśliwców przydzielane do Korpusu Ochrony Pogranicza przed wojną.
Tylko dlaczego samoloty miały cywilne oznaczenia?

[MiGol]

Lotnictwo Czechosłowacki w okresie Zimnej Wojny kilkakrotnie reagowało na naruszenie przez samoloty i śmigłowce NATO przestrzeni powietrznej tego kraju. Na ten przykład znanych jest kilka wypadków, gdzie czechosłowacki Mi-24D/W kilkakrotnie grzecznie asystował śmigłowcom NATO (m.in. AH-1J, UH-1 oraz UH-60) w ich drodze powrotnej na właściwą stronę granicy Co najmniej jedno z tych przechwyceń odbyło się przy współpracy z wojskami ochrony pogranicza.

Hmmm, grzeczni Czesi na pewno nie byli. W latach 50 zestrzelili Amerykanom F-84. W latach 80. czeskie MiGi atakowały amerykańskie Cobry, także po niemieckiej stronie granicy. Jest o tym napisane w monografii AH-1 w którymś z roczników "Aero Techniki Lotniczej". Niestety, mam je u rodziców i piszę z pamięci. Mam też gdzieś artykuł z "Letectvi + Kosmonautika" na temat patroli czeskich Mi-24 wzdłuż granic CSSR.         

[Lukaszek]

Dokopałem się do ilustracji przedstawiającej samolot Avia B. 534 (nr B. 534. 195) będący na wyposażeniu czechosłowackiej policji (litery kodowe: OK-PAR) pomalowany na taki pisakowy kolor. Domyślam się że taka cywilna rejestracja, o ile to cywilna rejestracja - nie znam się na czechosłowackim lotnictwie, spowodowana jest tylko tym że samolot należał do policji.
Zastanawia mnie natomiast fakt posiadania przez policję nienajgorszego jak na owe czasy (1938) myśliwca. Samolot rozpoznawczy nie byłby niczym dziwnym przy patrolowaniu granicy itp. ale jednomiejscowy myśliwiec... 

[JBZ]

W okresie powojennym również chodziło o strzeżenie granicy, tym razem jednak był to okres Zimnej Wojny, a więc po drugiej stronie granicy było bezpośrednio RFN oraz siły NATO.

Pułk istniał w drugiej połowie lat czterdziestych a więc również w czasach gdy Czechosłowacja była jeszcze suwerennym państwem a za jej zachodnią granicą była amerykańska strefa okupacyjna Niemiec.

[Loku]

Znalazłem coś takiego w necie

link do stronki  http://www.aircraftresourcecenter.com/Gal5/4001-4100/gal4060_Bf-109_Koliba/gal4060.htm
chyba o to wam chodzi

[JBZ]

Mniej więcej o te samoloty. Po środku jest Avia S-99 czechosłowackiego lotnictwa wojskowe, po prawej w barwach pułku MSW a po lewej wypożyczona z lotnictwa MSW do lotnictwa wojskowego. Stąd właśnie chrakterystyczne czerwone oznaczenia i trikolorki lotnictwa wojskowego zamiast cywilnej rejestracji.
Przy okazji, w pułku MSW używano też Spitfire LF Mk.IXe.

[Ranwers]

Po środku jest Avia S-99 czechosłowackiego lotnictwa

Po środku jest G-14    Wszystkie to Messery   

[Ranwers]

Sorki, że pod postem, ale dałem d.... 
To są Avie 99 (kopie ostatnich Gustawów) - jakoś wydawało mi się, że widzę 199... gorąco dziś 

[Razorblade1967]

Tylko dlaczego samoloty miały cywilne oznaczenia?

Może z tego samego powodu dla którego wiele statków powietrznych należących do Policji, Straży Granicznej itp. i innych służb podległych pod szeroko pojęte MSW też nosi oznaczenia cywilne.

Zastanawia mnie natomiast fakt posiadania przez policję nienajgorszego jak na owe czasy (1938) myśliwca. Samolot rozpoznawczy nie byłby niczym dziwnym przy patrolowaniu granicy itp. ale jednomiejscowy myśliwiec... 

Czy jest to takie zastanawiające? Kwestia koncepcji walki z nielegalnym przekroczeniem granic. Moim zdaniem posiadanie uzbrojonych samolotów mogących nie tylko wykryć naruszenie przestrzeni powietrznej, ale jednocześnie zmusić intruza do powrotu na właściwą stronę granicy, zmusić do lądowanie lub zestrzelić w razie nieposłuszeństwa - należących do służb podległych MSW (czy podobnemu tworowi) nie jest wcale takie bezsensowne. Po prostu ot taka koncepcja podziału kompetencji za ochronę granic. Widocznie w Czechosłowacji zarówno przed, jak kilka lat po wojnie te kompetencje leżały wyraźnie po stronie służb cywilnych (policyjnych).

Obecnie wydaje się nam to dość dziwne bo współcześnie samolot chroniący przestrzeń powietrzną jest zasadniczo myśliwcem wielozadaniowym lub przechwytującym i różnica pomiędzy takimi aparatami, a powszechnie używanymi w ochronie granic statkami powietrznymi jest kolosalna (i w osiągach, i w cenie oraz w wymaganiach co do lotnisk i kwalifikacji personelu). Jednak czy w latach trzydziestych i czterdziestych były to tak wielkie różnice? Chyba nie i stąd zapewne Czesi uznali taką koncepcję za sensowną.

Tutaj można znaleźć nieco informacji o czechosłowackich (i czeskich) jednostkach lotniczych policji od chwili ich powstania.

http://www.aeroflight.co.uk/waf/czech/czech-police-home.htm

W wyposażeniu Czechosłowackich Sił Policyjnych po wojnie były nie tylko "meserszmitopodobne" Avie (1945-57), ale też Spitfire'y (1947-51) i maszyny produkcji radzieckiej jak Ła-5UTI i Ła-7 (1945-55). Pewnie w początkowym okresie "Zimnej Wojny" te maszyny miały co robić, bo położenie geograficzne południowo-zachodnich granic Czechosłowacji sprzyjało naruszeniom przestrzeni powietrznej (i nie tylko, bo zapewne samolotu te wspierały w działaniu jednostki naziemne).

Ciekawe czy ktoś spotkał jakąś wzmiankę o odniesionych zwycięstwach, bądź innych sukcesach tych maszyn w służbie policyjnej? Mogłoby to rzucić światło na sensowność tego rozwiązania (wyposażenia policji w myśliwce).

[JBZ]

Tally Ho właśnie wypuściło zestaw kalkomanii dla policyjnych Spitfire.
http://www.modelforum.cz/web/view.php?nazevclanku=tallyho-spitfires-mk-ix-czechoslovak-airforce-post-war-period-part-two&cisloclanku=2007050006

[JBZ]

Zapytałem się na czeskim forum. Teraz wystarczy się tylko pomęczyć z czeskim;)
http://modelforum.upce.cz/forum/viewtopic.php?p=230134#230134